เปิดแผนที่สำรวจ 4 ตัวอย่างการนำ Universal Design มาประยุกต์ใช้
Universal Design หรือการออกแบบเพื่อคนทั้งมวล เป็นหลักการออกแบบหนึ่งที่สำคัญในปัจจุบัน เน้นไปที่ความสะดวกสบาย คนทุกเพศสภาพและทุกวัยสามารถใช้งานพื้นที่นั้นๆ ได้อย่างปลอดภัย ไม่ว่าจะเป็นเด็ก หนุ่มสาว ผู้สูงอายุ หรือผู้บกพร่องทางร่างกายก็ตาม เรียกได้ว่าเป็นการออกแบบที่มุ่งเน้นให้ทุกคนมีความเสมอภาคเท่าเทียมกัน ไม่มีการแบ่งแยก น่าใช้งาน โดยเราจะพาไปดู 6 ตัวอย่างจากต่างประเทศที่นำ Universal Design นี้มาประยุกต์ใช้งานกัน
1. ข้าวของเครื่องใช้ในชีวิตประจำวัน
ตัวอย่างแรกเป็นเกี่ยวกับด้านความยืดหยุ่นในการใช้งาน แม้ว่าบนโลกนี้จะมีผู้ถนัดมือขวามากกว่ามือซ้ายมากขนาดไหน แต่หลักการออกแบบ Universal Design ที่เน้นความเสมอภาคเท่าเทียมกันนั้น ไม่มีทางลืมถึงจุดนี้ ในต่างประเทศอย่างญี่ปุ่นหรืออเมริกาก็ได้มีการออกแบบข้าวของเครื่องใช้ให้เหมาะกับผู้ที่ถนัดทั้งซ้ายและขวาหรือผู้ที่ต้องนั่งรถเข็น ตัวอย่างเช่น การออกแบบกรรไกร เมาส์ ก๊อกน้ำระบบเซ็นเซอร์ หรือการให้บริการตู้โทรศัพท์สาธารณะทั้งสองระดับตามความสูงของผู้ใช้งาน เป็นต้น
2. ห้องน้ำ
เป็นอีกตัวอย่างที่ปัจจุบันสามารถหาได้ในหลายๆ ประเทศ ตัวอย่างที่ชัดเจนอย่างประเทศญี่ปุ่น ซึ่งเป็นประเทศที่เต็มไปด้วยผู้สูงอายุ ห้องน้ำตามสถานที่ต่างๆ มักจะมีพื้นที่ใช้สอยขนาดกว้าง สามารถรองรับรถเข็นขนาดใหญ่ได้ มีพื้นที่สำหรับหญิงตั้งครรภ์หรือพื้นที่สำหรับเปลี่ยนผ้าอ้อมให้ลูกน้อย นอกจากนี้ภายในห้องน้ำของประเทศญี่ปุ่นยังเต็มไปด้วยเครื่องมืออำนวยความสะดวกมากมาย ไม่ว่าจะเป็นราวจับตามกำแพง กระดาษทิชชู ปุ่มฉุกเฉินสำหรับกรณีเกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิด เป็นต้น
3. สถานีรถไฟใต้ดิน
ทางฝั่งประเทศเกาหลีก็ไม่แพ้กัน เพราะตัวสถานีรถไฟใต้ดินที่ให้บริการทั่วกรุงโซลรวมถึงหัวเมืองต่างๆ ก็มีการนำ Universal Design เข้ามาช่วยออกแบบ ทั้งแผงที่กั้นที่แบ่งพื้นที่อย่างชัดเจน มีช่องสำหรับบุคคลธรรมดาและช่องขนาดกว้างสำหรับผู้ใช้วีลแชร์หรือต้องขนสัมภาระขนาดใหญ่ มีทั้งบันไดเลื่อนและลิฟต์พร้อมปุ่มกดสำหรับผู้พิการทางสายตาให้บริการ รวมถึงพื้นที่กว้างภายในตัวขบวนสำหรับผู้สูงอายุหรือผู้ที่ต้องใช้รถเข็นในการเดินทางหรือตัวสถานีต่างๆ ในประเทศเกาหลีก็สามาถรองรับการใช้งานได้เป็นอย่างดี เรียกว่าอำนวยความสะดวกให้กับคนทุกเพศทุกวัยอย่างแท้จริง
4. ทางเท้า
ต่างประเทศมีการปรับปรุงพัฒนาทางเท้ากันเป็นอย่างดี สิ่งที่สังเกตได้ก็คือจะมีการออกแบบที่เน้นถึงการตัดสิ่งกีดขวางออกไปให้มากที่สุดและหลีกเลี่ยงพื้นที่ต่างระดับ ปรับเปลี่ยนไปใช้เป็นพื้นที่แนวลาดแทนเพื่อรองรับการใช้งานจากคนทุกวัย สามารถเข็นกระเป๋าเดินทางหรือใช้วีลแชร์ได้อย่างปลอดภัย อีกทั้งยังมีทางม้าลายตลอดทาง การพัฒนาทางเท้าแบบนี้สามารถเห็นได้ทั้งประเทศแถบเอเชียอย่างญี่ปุ่น เกาหลี และสิงคโปร์ หรือจะเป็นประเทศฝั่งตะวันตกอย่างอเมริกาและอังกฤษ เป็นต้น
หรือตามสถานที่ต่างๆ ในต่างประเทศก็จะมีการเตรียมรถเข็นหลากหลายประเภทให้ได้ใช้งานกัน เพื่อนๆ สามารถพบเห็นได้ทั้งรถเข็นขนาดใหญ่ รถเข็นขนาดเล็ก รถเข็นเด็กพร้อมที่ใส่ของสำหรับช้อปปิ้ง รวมถึงวีลแชร์ฟรีให้บริการ ทั้งหมดนี้ล้วนเป็นส่วนหนึ่งของการออกแบบด้วย Universal Design ทั้งสิ้น
